Azerbaycan’ın Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, ev sahibi ülke sıfatıyla ilk sözü alarak bütün misafirlere hoş geldiniz dedikten sonra Kırgızistan'a başarılı dönem başkanlığı için teşekkür etti ve Kazakistan Birinci Cumhurbaşkanı ve hepimizin aksakalı Nursultan Abişeviç Nazarbayev’in Türk Devletleri’nin 7. Zirve Toplantısına Türk Konseyi’nin Onursal Başkanı sıfatıyla katıldığını açıkladı.
İlham Aliyev konuşmasını şu şekilde sürdürdü; “Aziz kardeşim Recep Tayyip Erdoğan’ın teşebbüsü ve Türk Konseyi üye ülkeleri cumhurbaşkanlarının ortak kararı ile Nursultan Abişeviç’e Onursal Başkan sıfatı verilmiştir. Nur Sultan Nazarbayev’in Türk Dünyası’nda ilişkilerin gelişmesi, Türkçe Konuşan Ülkelerin İşbirliği Konseyi’nin kurulmasında büyük hizmetleri vardır.
Özbekistan’ı Konseye katılımı vesilesiyle samimi kalpten kutluyorum. Sayın Şevket Mirziyiyoyev’e bu önemli kararı için teşekkür ediyorum. Özbekistan’ın bu kararı Türk Dünyası’nda birliğin ve dayanışmanın daha da güçlenmesine hizmet edecektir.
Macaristan’ın Türk Konseyi ile işbirliği genişletmesi memnuniyet vericidir.Burada Macaristan’ın Başbakanı Sayın Viktor Orban’ın şahsi rolünü özellikle vurgulamakisterim. Geçen ay Budapeşte’de Türk Konseyi’nin temsilcilik ofisi faaliyete başlamıştır. Ümit ediyorum ki, bu ofis Konsey’in Avrupa ülkeleri ve bölgesel teşkilatlarla ilişkilerinin gelişmesine zemin yaratacaktır.”
Türk Konseyi’nin Azerbaycan dış politikasında önemli yer tuttuğunu ve önceliklerinden biri olduğunu ifade eden Cumhurbaşkanı Aliyev, Türk Konseyi’nin 7. Zirvesinin Nahçivan Anlaşması’nın imzalanmasının 10. Yıldönümüne denk geldiğini ifade etti. Kuruluşundan bu yana geçen 10 yıllık süreç içerisinde kayda değer gelişmeler yaşandığını ifade eden Aliyev, "Azerbaycan, bu gün itibariyle Türk Konseyi dönem başkanlığını devralıyor. Azerbaycan, dönem başkanlığı döneminde ülkelerimiz arasında hem ikili hem de çok taraflı iş birliğimizin daha da gelişmesi için çabalarını devam ettirecektir." diye konuştu.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev; "Azerbaycan'ın ana toprağı ile Nahçıvan arasında Zengezur bulunuyor. Vaktiyle Zengezur bölgesinin Azerbaycan'dan alınıp Ermenistan'la birleştirilmesi büyük Türk Dünyasını coğrafi olarak parçaladı; fakat Nahçivan'da kabul ettiğimiz kararlarla Türk Dünyası’nın birliğini daha da güçlendirip kardeşliğimizi devam ettirdik. Bu açıdan Türk Konseyi’nin kurulmasına dair kararın Nahçivan'daki zirvede kabul edilmesi Türk Dünyası açısından büyük öneme sahiptir. Türk dilli devletlerin ortak şurası ekonomi, siyasi, insani, ulaştırma, turizm, bilgi ve iletişim ile diğer konularda işbirliği açısından büyük rol oynuyor.
Türk Konseyi bir teşkilat olarak ciddi mesafe kat etmiştir. Konsey ülkelerimiz arasında siyasi, iktisadi, ulaşım, insani, turizm, enformasyon, iletişim teknolojileri ve diğer alanlarda işbirliği açısından mühim roller oynamıştır. Türk Konseyi’nin önemli uluslararası kurumlarla ilişkileri gelişmektedir. Hâlihazırda BM, İslam İşbirliği Teşkilatı, AGİT, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı gibi kurumlarla verimli işbirliği mevcuttur. TÜRKSOY, Türk Kültür ve Miras Vakfı, Türk Akademisi zengin medeni mirasımızın araştırılması, maddi ve manevi değerlerimizin dünya seviyesinde tanıtılmasında önemli roller oynamaktadır.
Benim imzaladığım kararnameyle 2019 yılı Azerbaycan'da Nesimi Yılı kabul edildi. Bugünlerde Nesimi Festivali coşkulu şekilde kutlanıyor. TÜRKSOY’un da Azerbaycan şairi İmadeddin Nesimi'nin doğumunun 650. yılı münasebetiyle 2019 yılını Nesimi Yılı ilan etmesi takdire şayandır.
Türk Dilli Ülkelerin Parlamenterler Asamblesi parlamentolar arası teşkilatlarla önemli bir işbirliği gösteriyor. Medeniyet, bilim, tekstil, turizm, gençler ve spor gibi alanlarda faaliyetlerimiz halklarımız arasındaki dostluğun daha da yerleşmesinde önemli roller oynamaktadır.
2017 yılında Azerbaycan'da küçük ve orta ölçekli işletmelerin desteklenmesi için önemli kararlar alındığından bahseden Aliyev, "ülke genelinde ve dışında geniş mali imkânlara sahip ve güçlü işletmelerin tesisi için kurulan fonlar vasıtasıyla şimdiye kadar 36 bin işletmeye 1.4 milyar dolar kredi tahsis edildi. 2018 yılında özel sektörün GSMH’deki payı yüzde 85’e ulaştı" sözleriyle konuşmasını sürdürdü.
Aliyev: “Azerbaycan Türk Devletleri’nin Dünya Pazarlarına Çıkışı İçin Önem Taşımaktadır”
Devlet Başkanları Konseyi’ndeki hitabında Aliyev şöyle devam etti; "Son 16 yılda Azerbaycan ekonomisi üç katından daha fazla büyüdü. Ülkeye 270 milyar dolardan fazla sermaye girişi gerçekleşti. Bunun yarısı yabancı sermayedir. Azerbaycan, dış borcu az olan bir ülkedir. Azerbaycan'ın dış borcu, tüm borcunun sadece yüzde 17'sini oluşturuyor. Bu göstergeye göre dünyada Azerbaycan en iyi dokuzuncu ülkedir. Ekonomide yapılmış reformlar uluslararası iktisadi teşkilatlar tarafından da takdir edilmektedir.
Dünya Bankası'nın 2020 yılı Doing Business raporunda Azerbaycan en reformist 20 ülke arasında yer alıyor. Halihazırda Azerbaycan, Türkiye ekonomisine en fazla sermaye yatırımı yapan ülkelerden biridir. Öyle ki; Azerbaycan'ın Türkiye ekonomisine yaptığı sermaye yatırımı 15 milyar dolar, Türkiye'nin Azerbaycan ekonomisine koyduğu sermaye ise 12 milyar dolardır. Tarihi İpek Yolu'nun üzerine yerleşen ülkelerimiz arasında ulaştırma ve lojistik en önemli işbirliği sahalarından biridir. Bakü limanı, 15 milyon ton yük ve 100 bin konteynır yükleme kapasitesine sahiptir. İhtiyaç halinde yükleme kapasitesi 25 milyon yük ve 1 milyon konteynıra artırılabilir. Azerbaycan itibarlı bir transit ülkesi olarak Türk devletlerinin dünya pazarlarına çıkışı için önem taşımaktadır. 2018 yılında Türk devletlerinden 8 milyon ton yük Azerbaycan aracılığıyla taşındı.
Ulaştırmanın yanı sıra enerji ve turizm gibi alanlardaki gelişmelere de konuşmasında yer veren Cumhurbaşkanı Aliyev, “Enerji alanında işbirliğine çok büyük önem veriyoruz. Azerbaycan bu alanda da öz kaynaklarını tahsis etmektedir. Merkezi Asya'dan olan iş ortaklarımızın enerji ürünleri de Azerbaycan vasıtasıyla dünya pazarlarına nakledilmektedir” dedi. Aliyev, Türk devletleri arasında turizm konusunda da işbirliğini artırmak gerektiğine dikkat çekerek, 2019 yılının ilk 9 ayında Azerbaycan'a 2 milyon 400 bin turist geldiğini, bunların 330 bininin Türk devletlerinden olduğunu belirtti.
Ülkelerimiz arasında istihbarat ve güvenlik alanında işbirliği genişlemektedir. Geçen ay Türk Dilli Ülkelerin Devlet İstihbarat Kurumları’nın 22. Konferansı Bakü’de yapıldı. Ülkelerimizin güvenliğinin sağlanması ve bölgesel istikrarın korunması bakımından bu alanda işbirliği önemlidir.”
Aliyev: “Dağlık Karabağ, Azerbaycan'ın Tarihi ve Ezeli Toprağıdır.”
"Bildiğiniz gibi Azerbaycan'ın en önemli sorunu olan Ermenistan-Azerbaycan Dağlık Karabağ meselesinde Ermenistan'ın yıkıcı siyasetine göre bir ilerleme sağlanamıyor. Ermenistan 30 yıla yakın zamandır uluslararası kural ve prensipleri somut şekilde bozarak Azerbaycan'a karşı işgalcilik siyasetini devam ettiriyor. İşgal olunan arazilerde etnik temizlik siyaseti uygulayarak 1 milyondan fazla soydaşımızı yerinden ve yurdundan etmiş durumdadır.
Azerbaycan halkına mahsus tarihi İslam abideleri ve camilerimiz dağıtılıp mahvedildi. Ermenistan Müslüman ülkelerle işbirliği peşinde ancak dünya Müslümanları için mukaddes olan camileri yıkan, dağıtan Ermenistan, Müslüman ülkelerle dost olamaz. Dinimize karşı yapılan bu vandallık, Ermenistan'ın İslamofobik yaklaşımını gösterir" diyen Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararlarına göre Ermenistan'ın Azerbaycan topraklarından koşulsuz ve tamamen çıkarılması gerektiğini ifade etti. Aliyev, İslam İşbirliği Teşkilatı, NATO, AB, Avrupa Parlamentosu, Avrupa Konseyi ve diğer teşkilatların da benzer kararları olduğunu belirten İlham Aliyev, Ermenistan'ın uluslararası kuruluşların kararlarını uygulamaktan kaçındığının vurguladı ve "Dağlık Karabağ, Azerbaycan'ın tarihi ve ezeli toprağıdır. Azerbaycan'ın ayrılmaz parçasıdır. Bu nedenle de uluslararası kararlar çerçevesinde Azerbaycan'ın toprak bütünlüğü içerisinde bu sorun çözülmelidir" dedi.
Türk Konseyi’nin Zirve bildirilerinde devletlerin toprak bütünlüğü ve bağımsızlığına destek verilmesinin önemine değinen Aliyev, “Bu vesileyle Dağlık Karabağ konusunun Azerbaycan'ın toprak bütünlüğü içerisinde adil bir çözüme kavuşturulması konusunda destek veren soydaşlarımıza teşekkür ediyorum” sözlerini dile getirdi.
